پس از کش و قوسهای بسیار، یکی از اولین نسخ طلاکوب دیوان حافظ ماه آوریل به حراج گذاشته میشود.
این دیوان طلاکوب حافظ متعلق به سال ۱۴۶۲ میلادی و یکی از اولین نسخههای این شاعر پارسی است که در سال ۱۳۹۰ میلادی درگذشت. این نسخه خطی توسط شیخ محمود پیربداغی خوشنویسی شده و بخشی از مجموعه جعفر قاضی، مجموعهدار هنرهای اسلامی است که در سال ۲۰۰۷ در آلمان درگذشت. پس از مرگ آقای قاضی وراث او دریافتند که بسیاری از نسخ خطی او به سرقت رفته است.
در حالی که ۱۷۵ مورد در سال ۲۰۱۱ توسط پلیس کشف شد، دیوان حافظ همچنان مفقود مانده بود. هنگامی که جایزه ۵۰ هزار یورویی از سوی پلیس آلمان برای یابنده این اثر گذاشته شد، آرتور برند، کارآگاه هنری هلندی، که پیش از این یک جفت مجسمه اسب برنز که برای آدولف هیتلر ساخته شده بود و همچنین یک اثر دزدیدهشده پیکاسو را کشف کرده بود، توانست آن را پیدا کند.
برند به خبرگزاری فرانسه گفت که اواخر سال ۲۰۱۸ با یکی از دلالان هنر ایرانی تماس داشته که مدعی بوده مقامات سفارت ایران از او خواستهاند این نسخه قدیمی دیوان حافظ را پیدا کند. در نهایت جستوجوهای برند به مردی در لندن رسید که نمیدانست این کتاب دزدیده شده است. برند میگوید: «این خریدار متعجب و عصبانی بود. چراکه یک کتاب دزدی به او فروخته شده بود که حالا همه به دنبالش بودند.»
این خریدار به پاریس رفت تا پولش را از فروشنده پس بگیرد، اما برند او را ترغیب کرد تا این نسخه را به او بدهد تا به دست مقامات آلمانی برساند. برند گفت: «اگر خریدار موفق میشد پول خود را پس بگیرد، این کتاب دوباره و شاید برای همیشه ناپدید میشد. او بدون اینکه بداند این کتاب دزدی است آن را خریده بود و اگر تلاش میکرد آن را به فروشنده بازگرداند، خودش هم شریک جرم محسوب میشد.»
حالا وارثان جعفر قاضی، که بسیاری از دستنوشتههای او را به حراج گذاشتهاند، قرار است در تاریخ یک ماه آوریل این دیوان حافظ را نیز در حراجخانه ساتِبیز، از بزرگترین و قدیمیترین حراجیهای آثار هنری، با قیمت حدودی ۸۰ هزار تا ۱۲۰ هزار پوند به فروش برسانند. حراجی ساتبیز تاکنون حدود ۶۰ نسخه خطی از مجموعه آقای قاضی را با حداقل دو برابر مبلغ برآوردشده فروخته است.
بندیکت کارتر، از متخصصان ساتبیز گفت: «در ایران و جهان احترام بسیاری برای حافظ قائلاند. نسخههای دیوان حافظ با چنین کیفیتی بسیار نادر هستند، چراکه این دیوان امضای خوشنویس شناختهشدهای را دارد و بسیار زیبا آراسته شده است.»
کارتر گفت با اینکه درباره علاقه ایرانیها به این نسخه خطی خوانده اما حراجی ساتبیز تاکنون تماسی با این مضمون از ایران دریافت نکرده است. او گفت: «این کتاب به صاحبان حقیقی آن، خانواده قاضی، بازگردانده شد و آنها تصمیم گرفتند این دیوان را برای فروش در اختیار ساتبیز بگذارند.»
این نسخه خطی به پیر بداغ، شاهزاده قراقویونلو، یکی از حامیان مهم هنر قرن پانزدهم در آسیای مرکزی تقدیم شده است. کارتر گفت: «این موضوع به خودی خود نشاندهنده کیفیت این اثر است، زیرا او مجموعه فوقالعادهای داشت.»
نظر شما